Katalizator
Katalizatory samochodowe zwane inaczej reaktorami katalicznymi to urządzenia obecnie stosowane we wszystkich samochodach osobowych i jest obecnie nieodłączną częścią układu wydechowego. Zostały one wprowadzone do produkcji dzięki rygorystycznym regulacjom Unii Europejskiej. Dotyczą one ograniczenia ilości emisji szkodliwych dla środowiska spalin przez pojazdy spalinowe, które wraz z rozwojem motoryzacji bardzo dało się we znaki naszej planecie. Dzięki tym regulacjom producenci zaczęli konstruować urządzenia poprawiające i redukujące emisję spalin.
W budowie katalizatora najważniejszym elementem, od którego zależy jego funkcjonalność, są substancje chemiczne zwane katalizatorami. Od ich nazwy wzięła się właśnie nazwa tego urządzenia. Ich zadaniem jest pobudzenie substancji zawartych w spalinach do reakcji między sobą. W wyniku tej reakcji powstają inne związki chemiczne, które jednak nie są tak uciążliwe dla środowiska. Części składowe katalizatora to:
- ceramiczny lub stalowy monolit filtrujący spaliny
- mata ochronna, która izoluje, uszczelnia i zapewnia elastyczną osłonę dla monolitu
- obudowa ze stali nierdzewnej, która zapewnia ochronę całego katalizatora
- sonda lambda która zapewnia 100% sprawność i wydajność katalizatora
Możemy wyróżnić dwa rodzaje katalizatorów, gdyż jak wiadomo istnieją dwa rodzaje silników, powszechnie stosowanych w samochodach osobowych (benzynowy i Diesel)
Katalizatory w silnikach benzynowych o zapłonie iskrowym to reaktory trójfunkcyjne TWC, które powinny mieć możliwość utleniania tlenku węgla na dwutlenek węgla oraz zredukowania tlenków azotu do wody. W samochodach z silnikiem samoczynnym, czyli Diesel’a stosowany jest tylko katalizator utleniający tlenek węgla na dwutlenek węgla, gdyż silnik pracuje na ubogiej mieszance.
Zamontowanie katalizatora jest co prawda możliwe w prawie każdym samochodzie z wyjątkiem tych zasilanych benzyną ołowiową. Do prawidłowego funkcjonowania wymagana jest odpowiednia mieszanka paliwowo-energetyczne oraz odpowiedniej temperatury samego urządzenia. Dlatego katalizator może działać z pełną wydajnością tylko w silnikach wyposażonych w wtrysk sterowany m.in. sondą lambda.
Nowoczesne i dobrze traktowane urządzenia wytrzymują co najmniej 100 000 km – w praktyce można je użytkować nawet dwukrotnie dłużej (jednak ich sprawność spada wtedy o około 1/4).
